· Horrek esan nahi du GHK-k ez dituela betetzen Gipuzkoako Batzar Nagusiek onartutako ingurumen-baimena eta hondakinak kudeatzeko plana.
· GAINERAKO zatikian (paper-kartoia, plastikozko ontziak, metalak…) dagoen material birziklagarririk ez da berreskuratzen ari, eta zabor guztia erraustegiko zuloetara doa zuzenean.
· Uztailaren 4ko sutea testuinguru horretan gertatu zen, baina GHK-k hori ezkutatu zion iritzi publikoari.
GHK-k egunero argitaratzen du (asteburuetan izan ezik) aldez aurretiko tratamendua jasotzen duten zatia eta balorizazio energetikoa (errausketa) jasaten duten hondakinen tonak. Ekainaren 20tik, Aurretratamenduaren atalean 0,00 tona adierazten dira eta, aldiz, egunero 300 eta 600 tona hondakin artean errausten direla jakinarazten da.
Horrek esan nahi du TMB planta egun horretatik geldirik eta funtzionamendutik kanpo dagoela. Hala ere, hondakin asko errausten jarraitzen du, eta horrek adierazten du jasotzen ari den etxeko hondakinen nahasketa errausketa-hobietara pasatzen dela zuzenean.
Eusko Jaurlaritzak Gipuzkoako Ingurumen Gunearen 1. faseari emandako Ingurumen Baimenean bi planta dituen funtzionamendu-sistema bat aurreikusten da: aurre-tratamendu mekaniko-biologikoko planta (TMB) eta balorizazio energetikoko planta (PVE), erraustegia bera.
EEParen goiburuan kokatzen da EOT, eta etxeko gainerako hondakinen zatikia prozesatzen du, hondakin horiek jaso eta biltegiratuz, ondoren aurre-tratamendu mekanikoa eginez (materialak berreskuratzea), birrinduz eta ondoren biolehortuz. Biolehortze-prozesua hondakin organikoko ura lurruntze bidez ezabatzean datza. Ura kentzeak erraustu beharreko hondakinen kopurua (pisua) murrizten du eta, gainera, bero-ahalmena handitzen du.
Horregatik, TMBren aurretratamendua jaso duten etxeko hondakinak erraustea baino ez dago baimenduta. Hau da, ez dago baimenduta udal-hondakinak erraustea, aldez aurretik materialak berreskuratzeko eta biolehortzeko aurretratamenduak egin gabe.
GHK ingurumen-baimena ez betetzeak bi ondorio garrantzitsu ditu ingurumenean. Alde batetik, erraustegiaren lubakira material oso hezea eramaten ari dira, eta proiektuan aurreikusi gabeko lixibiatu ugari sortuko ditu, testuinguru oso kritikoan gainera; izan ere, gaur egun, duela urtebete, hain zuzen ere, isuri eta isuri kutsatzaile handiak antzeman ziren hobi horretatik. Bestalde, erraustu beharreko hondakinaren hezetasunak labeen funtzionamenduaren tenperatura jaistea eragiten du eta, ondorioz, airea kutsatzeko arrisku handiagoa dago.
Gainera, GHHKPOa (Gipuzkoako Hiri Hondakinak Kudeatzeko Plan Orokorra) ez betetzea dakar, masan bildutako etxeko hondakinen aurretratamendu mekaniko biologikoa aurreikusten baitu, eta soilik bigarren mailako etxeko hondakinen errausketa, hau da, aurretratamendua jaso dutenena.
Are gehiago, GHHKPOk dio instalazioren baten (kasu honetan TMB) funtzionamendua geldituz gero, hondakinak biltegiratu egin behar direla, eta nabarmendu du konplexuak “biltegiratze-ahalmen handia” duela, “balizko funtzionamendu-geldialdiak aurreikusten dituelako”.
Hala eta guztiz ere, oso deigarria da Gipuzkoako Foru Aldundiaren komunikazio gardentasunik eza, hark hartzen baitu bere gain erraustegiaren komunikazio-estrategiaren zuzendaritza.
Berriro ere, horren berri izan da herritarren jarraipen- eta kontrol-lanari esker. Baina are larriagoa da. Uztailaren 4an sute bat izan zen erraustegiko tamaina handiko lubakian, eta bi ordu baino gehiago behar izan zituzten itzaltzeko. Hala ere, gertaeraren azalpenean, foru-arduradunek iritzi publikoari ezkutatu egin zioten hondakinak zuzenean hobietara kontrolik eta tratamendurik gabe iristen zirela, edo, bestela esanda, erraustegiaren funtzionamendua une hartan (gaur egun bezala) ingurumen-baimenaren baldintzak urratzen ari zela.
GuraSOSetik uste dugu erraustegiaren gardentasun falta, funtzionamendu irregularra eta etengabeko gorabeherak hainbesteraino iritsi direla, eta beharrezkoa da gertuko udalek gutxienez ekimen politikoak hartzea gardentasuna eta kontrol demokratikoa bermatzeko, kexa hutsetik haratago joan daitezen. Ezin da ahaztu instalazio horretan Gipuzkoako udalerri guztietako hondakinak eta bertako etxe guztietan sortutakoak tratatzen direla, eta, beraz, denok gara erantzule. Era berean, egoera horretan ingurumen-kontrolak indartzeko eskatzen dugu, bereziki Arkaitza errekara isurtzen diren lixibiatuak.
Informazio iturria: https://www.ekondakin.eus/
> Zubieta lleva días no pretratando los residuos pero los sigue quemando pese a todo (NAIZ – 13/07/2023)
> El PNV sacrificó competencias vascas en beneficio de la incineradora de Zubieta (GARA – 02/08/2023)
> Zubieta ha estado 42 días incinerando sin señal pública de pretatar residuos (NAIZ – 03/08/2023)
> Las instituciones deben rendir cuentas (NAIZ – 03/08/2023)
bloga 
