GuraSOS: ALDUNDIAK TRANPA EGIN DU DATEKIN

GHKk prentsa-ohar bat atera du “Gurasosek egiten duen asmo txarreko
manipulazioa salatzeko”, gaurko egunean Gara egunkarian eta elkartearen
blogean albiste bat argitaratu ondoren. Bertan salatzen zen erakundeek bazekitela
Gipuzoako Ingurumen Konplexu delakoaren lurzoruaren eta lurpeko uren
kutsadura larria.
GHKren oharrak hitzez hitz dio: “argitalpen horietan aipatzen den informazioak
CMGren instalazioa martxan jarri aurreko datuak islatzen ditu; beraz, emaitzak
ezin zaizkio instalazioaren jarduerari egotzi”.
GuraSOSetik foru erakunde publikoaren manifestazio horiei aurre egitera
behartuta gaude, eta horretarako adierazten dugu:

LEHENENGOA.- Honekin dagoeneko 4 prentsa-ohar argitaratu ditu GHK-k 15
egunetan gai honekin. Zehatz-mehatz prestatutako nota horien garrantzia ez dago,
ohikoa den bezala, esaten dutenetan, isiltzen dutenetan baizik. Ez dute daturik
ematen, ez azalpenik ez informaziorik.
Instalazio horien jarduera hasi zenetik, beti izan da gizarte zibila iritzi publikoari
informazioa eman diona, eta inoiz ez du eman GHKk, ez Aldundiak, ez Ingurumen
Sailak.

BIGARRENA.- SGSren ikuskapen-eguna 2021eko ekainaren 16a bada, eta IDOM
Lurzoru-laginak 2021eko irailaren 22a eta 23a eta ur-laginak 2021eko urriaren 13a.
Nola esan daiteke emaitzak CMG1 abian jarri baino lehenagokoak direla?

HIRUGARRENA.– GHKk manipulatzen du, eragiketen benetako data ezkutatuz.
Lanak atzeratuta zeudela salatzen zenean, manipulazioak zirela erantzuten zuten,
eta TMB (tratamendu mekaniko biologikoa) instalazioa 2019ko maiatzean
aurrerapenarekin martxan jarri zutela harrotasunez onartzen zuten edota
hondakinak erretzen hasi zirela 2019ko azaroaren 29an.
Zubietako konplexuaren tratamendu biologikoko instalazioa (TMB) 2019ko
apirilean hasi zen hondakinak jasotzen, eta 2019ko uztailaren 3an hasi zen
“eraginkortasun osoz funtzionatzen”.

La TMB de Zubieta empieza a recibir basura tras aprobar GHK su adelanto

2019ko azaroaren 29an errauskailuarekin gauza bera egiten hasi ziren, Ingurumen
Saileko Arriola jaunak eta GHK Asensio lehendakaria 2019ko azaroaren 22an egin
zuten bisitan komunikabideei aitortu zioten bezala.

La incineradora de Zubieta comenzará a quemar basura en fase de prueba el jueves

Efe agentziari egindako adierazpenetan, 2020ko martxoaren 2an, José Ignacio
Asensiok baieztatu zuen 2019ko azaroaren amaieran “modu mailakatuan hasi
zirela errekuntza saiakuntzak hondakinekin, bi lerro eta labeetan, eta “aldizkakoa”,
baina “urtarrilaren hasieratik”, balorizazio energetikorako edo erraustegirako
instalazioak hondakinak “etengabe” erretzen dituela jada.
Asensiok zehaztu zuenez, “gaur egun batez beste 400 tona hondakin tratatzen ari
da”, kantitate “oso indartsua”, modu “arruntean” funtzionatzen duenean 500 tona
inguru erre baititzake.

LAUGARRENA.- Egia da Ingurumen Baimenaren eraginkortasuna ez zitzaiola
eman 2020ko ekainaren 16ra arte, baina egia da, halaber, TMBren proba gisa
2019ko apirilaren 24an hasi zela lanean eta 2019ko uztailatik aurrera funtzionatzen
hasi zela. Errauskailuaren kasuan, probak 2019ko azaroaren 29an hasi ziren, eta
etengabe funtzionatzen 2020ko urtarrilaren hasieratik hasi zen. Izan ere,
amoniakoaren isurketa 2020ko maiatzaren 7an egin zen, baimena izan aurretik.

BOSGARRENA.- Hain zuzen, Guardia Zibilaren SEPRONAren atestatuak isurketa
hura ikertzen duten 991/20 aurretiazko eginbideetan honako hau adierazi zuen:
“Amaitu gabe dauden instalazioetan probak egiten aritu dira, proiektuan diseinatuta
eta aurreikusita dituen segurtasun-sistemarik gabe.”
Guardia Zibilaren UCOMA aditu-unitateak nabarmendu zuenez, “deskribatutako
hondakinak errausteko instalazio batek (…), probaldian ere, eskuragarri eta behar
bezala funtzionatzen egon behar dute IBIren arabera poluitzaileak ez
sakabanatzea bermatzen duten sistema zuzentzaile guztiek, pertsonen osasunari
eta ingurumenari lotutako arriskuak saihesteko”.
Ikerketak berak nabarmendu duenez, harrigarria da errauskailua 2019. urtearen
amaieratik aktibo egon dela argi eta garbi onartzea, gasak arazteko beharrezko
gehigarririk izan gabe. Hori dela eta, ondoriozta daiteke “badirela instalazioak
lanean jardun duen bitartean kutsatzaileek ingurumenean eragin ditzaketen kalteak
eta isurtzeko arriskuak”.

Hori dela eta, UCOMA delituzko zantzuak daudela ondorioztatzeko inguruabar
horiek baloratzea komeni dela adierazten dio instrukzioko epaileari.

> Informaziorik ez dago. Kutsadura asko sortzen ari da, ingurumen arazoak sortuz (NAIZ irratia – 2022/08/03)

> GuraSOS: “Aldundiak tranpa egin du datekin” (NOAUA – 2022/08/05)

> Arkaitz errekan uztailean izandako isuriaren inguruko egoera bildu dugu “Faktoria”n (EITB – 2022/08/10)